سياه بي نظيرنامرئي
طولاني ترين پروازش را به مدت هجده و نيم ساعت بدون توقف از پايگاه هوايي هولمان(Holloman) به سمت كويت انجام داد كه اين ركورد بين هواپيماهاي تك سرنشينه هنوز پابرجاست
در سال ۱۹۷۵ ميلادي، مهندسان بخش گسترش پيشرفته شركت لاكهيد مارتين «معروف به Skunk Works» تصميم به ساخت جنگنده اي بــــــا كمترين ســطح مقطع راداري(Radar- Cross-Section) گرفتند، تا كاملاً از ديد رادارهاي دشمن در امان و همچنين تيزپرواز و دقيق نيز باشد. تكنيكي كه اين مهندسان پيش گرفتند، بيشتر شبيه تراشيدن يك قطعه الماس بود و در نظر داشتند هواپيمايي بدون هيچ خميدگي طراحي كنند كه تا آن زمان از ذهن ديگران به دور بود.

طراحي به گونه اي بود كه سطح رويي را اشكال ذوزنقه اي و مثلثي تشكيل مي دادند و سطح زيرين بسيار صاف بود و توانايي پراكندن انبوه امواج رادارهاي دشمن را داشت. يكي ديگر از تكنيك هاي به كار گرفته شده استفاده از مواد جاذب امواج راداري (Radar Absorbent Material) در بدنه اصلي بود تا بتواند نيروي اين امواج را بگيرد و اجازه بازگشت كامل به آنها ندهد. از بزرگترين مشكلات طراحي با چنين سطح بدنه و بالي، پايداري هواپيما بود كه نبايد دچار پيچش هاي خطرناك (pitch، roll) مي شد. در اوايل سال ۱۹۷۷ بخش تحقيقات دفاعي پيشرفته (DARPA) آمريكا طي قراردادي درخواست ساخت دو هواپيماي قابل پرواز (با مقياس ۶۰ درصد) را با نام پروژه
(have-blue) از شركت لاكهيد كرد. بعدها اين پروژه به بخش فرماندهي سيستم نيروي هوايي منتقل شد. قرار بود كه نمونه پروازي اول براي ارزيابي مشخصات پروازي و نمونه دوم براي ارزيابي عكس العمل امواج راداري ساخته شوند. موتورهايشان را شركت جنرال الكتريك با مدل J-85 ساخت. طراحي چرخ ها را از هواپيماي A-10 اعانه گرفت و سيستم هدايت الكتريكي (FBW) آنها را نيز از هواپيماي F-16 گرفته بودند. صندلي پرتاب نيز مانند هواپيماي F-5 بود و در كل آن را مي توان يك انتخاب از بهترين مشخصات هواپيماهاي جنگنده آمريكايي دانست.
اين هواپيما كه به نام پروژه Have blue شروع به كار كرد، با عملي شدن طرح، نام F-117A را به خود گرفت. شكل ظاهري اش با تمامي پرندگاني كه تاكنون در آسمان مشاهده شده بود تفاوت داشت. هزينه ساخت هر دو نمونه جمعاً ۳۷ ميليون دلار شد. تمامي پروازهاي ابتدايي و آزمايش آن كاملاً سري در يكي از مراكز آزمايشي به نام درياچه گروم در نوادا انجام شد.
جنس بدنه F-117A را آلومينيوم و تيتانيوم تشكيل مي دهند و پوشش خارجي را نوعي مواد خاص جاذب رادار مي پوشاند كه هنوز جنس اين مواد براي كسي آشكار نيست و از اسناد سري نيروي هوايي به حساب مي آيد. مدل موتورها عوض شد و از آن به بعد هر F-117 مجهز به ۲ موتور بدون پس سوز شركت جنرال الكتريك با مدل F-404 GE-F1D2 است كه مستقل از موتور هواپيماي F/A18(Hornet) با مدل
F-404-GE-400 محسوب مي شود.
اين دو موتور در دو طرف بدنه اصلي قرار دارند. هركدام داراي يك ورودي مستقل هستند كه يك چارچوب فلزي مشبك در جلوي هر ورودي قرار دارد و تا هنگامي كه
F-117 در ارتفاعات پايين پرواز مي كند، صداي كمتري از موتورهايش خارج مي شود و در اين صورت رادارها نمي توانند به راحتي او را تشخيص دهند. خروجي موتورها به گونه اي طراحي شده است كه كمترين حرارت را از خود نشان مي دهند و به همين خاطر رادارهاي حساس حرارتي نمي توانند آن را رديابي كنند.
با آميخته اي از تكنيك ها و فناوري هاي رادارگريز (Stealth) از هر مترمربع اين هواپيماي نامرئي تنها ۰۰۱/۰ متر آن براي رادارها مرئي و قابل ديد است كه در اين صورت در فواصل بيشتر از ۸ تا ۱۶ مايل
F-117 را فقط به صورت يك پرنده معمولي مي بينند.
يكي از دلايل پايداري F-117 طراحي بي نظير آيروديناميكي و بالچه هاي عقبي است. اين بالچه ها تماماً قابل خم شدن هستند و به صورت V شكل در انتهاي هواپيما قرار دارند. كابين خلبان ديد بسيار خوبي دارد و توسط ۵ قطعه شيشه اي شفاف محافظت مي شود. سقف كابين به سمت پشت باز مي شود و لبه هاي دندانه اي دارد تا هنگامي كه بسته مي شود به صورت يكپارچه با بدنه اصلي به نظر نيايد و باز هم سطح مقطع راداري كم تر شود. شيشه جلويي توسط پرده نازكي از طلا پوشيده شده تا امواج داخل كابين براي رادارها نمايان نشود
وضعيتي براي F-117 مهيا شده كه براي هر فرمان از ۴ سيستم پشتيبان بهره مي برد و اگر هر يك از آنها عمل نكند، باز هم ۳ سيستم ديگر فرمان را اجرا خواهند كرد و در صورتي كه مشكل حادي براي هواپيما به وجود آيد و هر چهار سيستم از كار بيفتد سريعاً به خلبان فرمان پرتاب (eject) مي دهد.

F-117 يك محفظه حمل تسليحات داخلي دارد و از هيچ گونه آويزگاه (hardport) بهره نمي برد. لبه درهاي اين محفظه نيز دندانه اي است به همان دليل كه براي كابين گفته شد.
هر محفظه توانايي حمل ۵۰۰۰ پوند بار را دارد و مي تواند اكثر موشك هاي پيشرفته را
نظير GBU-10، GBU-12، GBU-27 و MK-84 (بمب هدايت شونده) و بمب نفوذي (بمبي كه تا بخشي از زمين فرو مي رود سپس منفجر مي شود) BLU-109 با خود حمل كند.
براي كم شدن امواج راداري نمي تواند از رادارهاي ناوبري و يا هدفيابي قوي استفاده كند و به جاي آن از سيستمي پيشرفته به نامDLIR بهره مي برد تا توسط ليزر، هدف را مشخص كرده و به آن هجوم آورد. دوربين هاي بسيار قوي ديد در شب دارد و مي تواند در شب به دقت روز ايفاي نقش كند به گونه اي كه از ارتفاع ۲۵۰۰۰ پايي تنها با يك متر اختلاف هدف را ببيند .
F-117 فلپ (flap) ندارد و براي فرود با تنظيم سرعت (حدود ۱۸۵ مايل در ساعت) از يك چتر نيز استفاده مي كند تا بر اثر مقاومت هوا از سرعت آن كاسته شود. براي احتياط دو چتر دارد تا اگر يكي از آنها عمل نكرد، خلبان با خطر مواجه نشود. مي تواند برد نامحدودي داشته باشد زيرا قابليت سوختگيري در آسمان (Air Refueling) را دارد و به واسطه آن به هر ميزان كه بخواهد مي تواند پرواز كند. جايگاه سوختگيري هوايي در پشت كابين خلبان قرار دارد و به همين خاطر سوختگيري توسط F-117 براي خلبان كار مشكلي است زيرا با توجه به طراحي كابين هيچ گونه ديدي نسبت به بازوي سوختگيري در پشت سرش ندارد.
F-117 اولين پروازش را در نوادا و در تاريخ ۱۸ ژوئن سال ۱۹۸۱ تنها ۳۱ ماه پس از تصميم ساخت آن انجام داد.
اولين F-117 در ۱۹۸۲ و آخرين آن در تابستان سال ۱۹۹۰ به يگان هوايي آمريكا پيوست. اولين عملياتش را در دسامبر ۱۹۸۹ عليه پاناما و در زمان رياست جمهوري جورج بوش انجام داد. در پاناما عمليات سختي نداشت زيرا هيچ ديوار دفاع هوايي مستحكمي وجود نداشت و F-117 با آرامش خاطر بر فراز آسمان آنجا پرواز مي كرد و به پرتاب بمب هاي هدايت شونده مشغول بود.
از آن به بعد به عنوان يكي از حاميان نيروي هوايي آمريكا شناخته شد و توانست لقب شاهين شب (night Hawk) را بگيرد كه به حق لقبي شايسته بود. در عمليات طوفان صحرا كه در عراق انجام شد، اين شاهين تيزپرواز ۱۳۰۰ سورتي پرواز داشت و توانست ۱۶۰۰ هدف ارزشمند را مورد حمله قرار دهد. شاهين شب تنها هواپيمايي بود كه جواز حمله به بخش مركزي شهر بغداد را دريافت كرد. طولاني ترين پروازش را به مدت هجده و نيم ساعت بدون توقف از پايگاه هوايي هولمان(Holloman) به سمت كويت انجام داد كه اين ركورد بين هواپيماهاي تك سرنشينه هنوز پابرجاست.
در سال ۱۹۹۹ ، ۲۴ فروند F-117 به خدمت نيروهاي ناتو(NATO) درآمد كه در پايگاه هاي آويوناي (Aviona) ايتاليا و اسپانگدالم (Spangdahlen) آلمان قرار گرفتند و توانستند به عنوان پشتيباني دقيق در ۲۴ مارس ۱۹۹۹ عليه يوگوسلاوي آغاز به كار كنند.
تاكنون F-117 با شاهين شب تمامي عملياتش را با دقت و ظرافت انجام داده و هم اكنون در قرن جديد با وجود به روز كردن آنها توسط شركت لاكهيد مارتين بايد منتظر آمار دقت عملكرد او باشيم.
:: بازدید از این مطلب : 637
|
امتیاز مطلب : 7
|
تعداد امتیازدهندگان : 2
|
مجموع امتیاز : 2